Richtlijn voor vonkendetectie-, vonkenafscheidings- en vonkenblusinstallaties
Door Nico Horsting
In veel industrieën is er een groot risico op het ontstaan van brand, of erger, stofexplosies, wanneer er (stof)deeltjes worden afgezogen, getransporteerd of opgeslagen. Denk bijvoorbeeld aan het zagen van houtproducten, waarbij er een heet deeltje of een vonk ontstaat, die wordt afgezogen en in een silo terechtkomt. Hier ontstaat een gevaarlijke mix van de branddriehoek: zuurstof, brandstof en met de komst van de vonk – een ontsteking.
Een ander voorbeeld is de recyclingindustrie: batterijen die breken, waarbij hitte ontstaat. Of papier dat wordt versnipperd, waarbij ook resterende metaaldelen aanwezig zijn, die door de bewerking heet worden.
In met name de houtverwerkende-, metaalverwerkende-, voedsel-, voer-, recycling en bulkindustrie is het risico op brand, als gevolg van hete deeltjes of vonken, reëel.
Een installatie om vonken te detecteren, te blussen of om materiaal af te scheiden is dus een goede investering, die u zeer snel en substantieel zult terugverdienen. U voorkomt namelijk een (gedeeltelijke) bedrijfsstilstand en een nare nasleep van brand.
Waaruit bestaat een installatie?
- Een vonkendetectie-installatie:
Hiermee worden vonken, die in productie- en transportsystemen ontstaan of ingebracht worden, tijdig gedetecteerd. Het activeert alarmering en besturingsprocessen (bijv. het uitschakelen van machines) en kan een vonkenblussing en/of vonkenafscheiding automatisch laten starten.
De installatie bestaat uit één of meerdere vonkenmelders of -sensors en een meldcentrale of besturingssysteem. - Een vonkenblusinstallatie:
Een vonkenblusinstallatie bestaat uit een vonkendetectie en een vonkenblusinrichting. Vonkenblusinstallaties hebben de taak om vonken, die bij het produceren en/of bij het transporteren van brandbare stof, spaan of vezels ontstaan, te detecteren en tijdig te blussen, zodat er in de daarachter gelegen installatie geen risico op brand of explosie meer bestaat. - Een vonkenblusinrichting:
Het feitelijke blussysteem, bestaande uit één of meerdere blussproeiers, die op de plek worden aangebracht, waar vonken kunnen ontstaan. - Een vonkenafscheidingsinstallatie:
Deze installatie bestaat uit een vonkendetectie en een afscheidingssysteem. Hier wordt niet geblust, maar wordt materiaal tijdig uit de volumestroom afgescheiden, om te voorkomen dat het in het daarachter gelegen proces een brand of ontploffing kan veroorzaken. - Een vonkenafscheidingsinrichting:
Een inrichting, bestaande uit een omleidingssysteem en bijbehorende besturing, waarin het afgescheiden materiaal wordt opgevangen en afgevoerd. Eventueel kan er nog een blusinstallatie aan toegevoegd worden.
De VdS 2106 richtlijn
VdS heeft een richtlijn (norm/standaard) geschreven voor vonkendetectie-, vonkenafscheidings- en vonkenblusinstallaties, die in 2021 wezenlijk is geactualiseerd: de VdS 2106 richtlijn.
Deze richtlijn legt onder andere vast:
- waaraan het ontwerp van de installatie moet voldoen om het goed te laten functioneren;
- aan welke eisen de producten en diensten moeten voldoen en met welke certificatie;
- op welke wijze de installatie gecontroleerd moet worden en wat het noodzakelijke onderhoud van de installatie omvat.
U kunt een exemplaar van de VdS 2106 richtlijn kosteloos aanvragen. U ontvangt het PDF-document (1,4 Mb) in uw mailbox.